ارزش ذاتی در علم اقتصاد به ارزش واقعی یک کالا یا یک دارایی اطلاق میشود که بر پایه بررسی تمامی ابعاد مورد نظر، مانند پتانسیل رشد انجام گرفته است
ارزش ذاتی لزوما مساوی با ارزش بازار نیست و به همین دلیل سرمایهگذاران بنیادی با استفاده از تفاوت در قیمت ذاتی و قیمت بازار اقدام به خرید یا فروش کالا و یا دارایی خود میکنند.
در یک تعریف ساده، ارزش ذاتی یک کالا، بیانگر قیمتی است که سرمایهگذاران برای آن در نظر میگیرند. طبیعتا اگر از دید سرمایهگذاران، ارزش ذاتی بالاتر از ارزش بازار آن باشد، گزینه مناسبی برای خرید خواهد بود، اما اگر ارزش ذاتی کمتر از ارزش بازار آن باشد، گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری به شمار نمیرود.
ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل فاندامنتال (تحلیل بنیادی) محسوب میشود و تحلیلگر با محاسبه ارزش ذاتی و مقایسه آن با ارزش بازاری، در مورد خرید، فروش یا نگهداری تصمیمگیری میکند.
ارزش واقعی سکه طلا را چطور اندازه گیری می کنند؟
همانطور که می دانیم وزن سکه بهار آزادی و سکه امامی برابر است با ۸.۱۳۳ گرم. فرمول محاسبه قیمت واقعی سکه عبارت است از:
ضریب وزن خالص سکه( عیار ۹۰۰ ) در قیمت هر گرم طلا به علاوه ۵۰۰۰ تومان کارمزد ضرب سکه(برخی 7000 تومان محاسبه در نظر می گیرند). می توانیم با یک مثال این موضوع را بیشتر روشن کنیم.
فرض کنید قیمت جهانی طلا هم اکنون 1331.05 دلار برای هر انس است و قیمت روز دلار نیز 12970 تومان می باشد(دوم اسفند 1397). به این ترتیب قیمت واقعی سکه برابر 4067736 تومان می شود.
اما در بسیاری اوقات می بینیم که قیمت سکه در بازار بیشتر از این است و قیمت سکه طرح جدید و طرح قدیم با هم تفاوت دارد با اینکه وزن آنها و عیارشان یکی است. این موضوع به چه دلیل است؟
علت عرضه و تقاضا در بازار سکه است. وقتی تقاضای افراد برای خرید سکه افزایش می یابد قیمت سکه رو به بالا حرکت می کند. با اینکه قیمت جهانی طلا تغییری نکرده و قیمت دلار نیز تغییری نداشته است.
مثلا در زمانهایی که به اعیاد نزدیک می شویم و یا در شرایط تورمی بطور گسترده ای تقاضا برای سکه افزایش می یابد و همین امر در شرایطی که عرضه ثابت است منجر به افزایش قیمت سکه می شود.
به اعتقاد برخی از کارشناسان به این تفاوت بین ارزش واقعی سکه و قیمت سکه در بازار حباب سکه گفته می شود. در مثال بالا اگر قیمت سکه در بازار در آن روز(دوم اسفند 97) 4750000 تومان باشد به این ترتیب حباب سکه برابر 507264 تومان می شود.